Dieta w chorobach tarczycy

Choroby tarczycy to powszechne zjawisko wśród kobiet. Z tego artykułu dowiesz się, czym różni się niedoczynność tarczycy od hashimoto, poznasz najczęstsze objawy, przyczyny powstawania i metody leczenia. Dodatkowo piszę o niezbędnych składnikach diety, które powinny pojawiać się w Twojej diecie aby wspierać zdrowie gruczołu tarczycy.
Zacznijmy od definicji chorób tarczycy. Niedoczynność tarczycy to stan, w którym tarczyca wydziela niedostateczną ilość hormonów. Doprowadza on do spowolnienia procesów metabolicznych w organizmie człowieka. Hashimoto to choroba autoimmunologiczna, która może doprowadzić do niedoczynności gruczołu tarczycy. Hashimoto powoduje niszczenie komórek pęcherzykowych tarczycy. Najczęstsze objawy chorującej tarczycy:
- ogólne spowolnienie organizmu (też metabolizmu),
- odczuwanie zmęczenia
- problemy z koncentracją
- stany depresyjne
- przygnębienie
- mniejsza tolerancja zimna
- obrzęki
- zaparcia
- wzdęcia
- suchość skóry
- wypadanie włosów.
Przyczyny powstawania chorób tarczycy:
- zachwiana równowaga pomiędzy jodem a selenem
- alergie pokarmowe
- czynniki genetyczne
- infekcje bakteryjne
- infekcje wirusowe
- palenie papierosów
- stres
- choroby autoimmunologiczne
- przyjmowanie różnych leków.
Hormony tarczycy działają na wielu płaszczyznach, dlatego dotyczą kilku różnych układów. Osoby mające niedoczynność są bardziej podatne na nadwagę i schorzenia metaboliczne (np.cukrzycę).
Diagnostyka
Aby zdiagnozować choroby tarczycy należy zbadać:
- TSH, ft3, ft4
- USG tarczycy (widoczne stany zapalne)
- przeciwciała antyTP i antyTG
Diagnozą chorób tarczycy zajmują się lekarze, robią to na podstawie badań i obserwacji.
Leczenie
Leczenie polega na przyjmowaniu L-tyroksyny. Wpływa ona na zmniejszenie objawów niedoczynności i poprawia wynik TSH.
Lek należy przyjmować na czczo.
Po przyjęciu leku należy unikać:
- kawy
- produktów bogatych w błonnik
- produktów bogatych w wapń
- soku z grejpfruta.
Dieta
Dietoterapia chorób tarczycy to zwrócenie szczególnej uwagi na podaż jodu, cynku, witaminy D, selenu i kwasów omega-3.
Szczególnie w przypadku chorób tarczycy, należy unikać diet niskokalorycznych (wiążę się to z upośledzeniem pracy tarczycy).
Jak w przypadku wielu innych jednostek chorobowych zaleca się urozmaiconą dietę o charakterze przeciwzapalnym, bogatą w warzywa i tłuste ryby.
Czy trzeba eliminować z diety gluten i laktozę?
Nie. Jeśli nie mamy stwierdzonych nietolerancji nie musimy eliminować ani glutenu ani nabiału. Warto jednak badać się pod kątem celiakii, ponieważ choroby autoimmunologiczne lubią chodzić parami.
Goitrogeny to substancje wolotwórcze, których nadmiar upośledza wchłanianie jodu i może wywołać przerost tarczycy. Goitrogeny znajdziemy w: brokułach, kapuście, kalafiorze, brukselce, rzodkiewce
Czy to znaczy, że nie możemy jeść tych produktów?
Nie, ale należy zmniejszyć ich podaż (np. nie przekraczać 0,5 brokuła/dzień). Wraz z gotowaniem ubywa goitrogenów.
Soja i izoflawony niektóre badania wykazują negatywny wpływ spożycia soi na pracę tarczycy u osób, które mają stwierdzony niedobór jodu. Inne publikacje mówią o tym, że korzyści płynące ze spożycia soi przeważają nad potencjalnym ryzykiem. Jeśli masz stwierdzoną niedoczynność tarczycy, kontroluj stężenie jodu w moczu, w razie potrzeby dodaj do diety sól jodowaną i jedz soję, ale nie przekraczaj kostki tofu/szklanki mleka/szklanki nasion soi/ na dzień.
Jod jest superważnym regulatorem procesu wydzielania hormonów tarczycy. Wchłaniany z przewodu pokarmowego, dostaje się do osocza, a następnie do tarczycy gdzie się gromadzi. Gdy dostarczamy odpowiednią ilość jodu to 15-30% jodu gromadzi się w tarczycy. Jednak gdy dochodzi do niedoboru jodu możemy gromadzić go nawet w 80%, a to może prowadzić do rozrostu tarczycy (torbieli, guzków a nawet raka). Nawet łagodny niedobór tego pierwiastka może sprzyjać powiększaniu objętości tarczycy Średnie zapotrzebowanie na jod wynosi 150mcg. Jedna łyżeczka soli jodowanej spełnia nasze zapotrzebowanie w 100%.
Selen. W sytuacjach niedoboru selenu w organizmie dochodzi do zmniejszonego wytwarzania T3 w tkankach i jego stężenia w krążeniu Niedobór selenu często wiąże się z obniżeniem aktywności tarczycy oraz może być przyczyną złej przyswajalności jodu!Średnie zapotrzebowanie na selen wynosi 70mcg. 2 orzechy brazylijskie spełniają 100% naszego zapotrzebowania na selen. Tu warto zwrócić uwagę na pochodzenie orzechów, dobrym źródłem selenu są orzechy pochodzące z Brazylii, a nie z Boliwii (częściej spotykane w Polsce).
Cynk jest składnikiem wzmacniającym odporność, kiedy dostarczamy jego zbyt niską ilość, rosną przeciwciała przeciwtarczycowe. Cynk jest też składnikiem białek receptorowych trijodotyroniny. Znajdziemy go w pestkach dyni, jajkach, mięsie, rybach i produktach zbożowych.
Witamina D – istnieją publikacje, które sugerują, że niższe stężenie witaminy D w surowicy krwi jest związane z rozwojem chorób autoimmunologicznych (w tym Hashimoto). Zgodnie z aktualnymi Normami Żywienia zaleca się suplementację witaminą D w okresie jesienno zimowym.

Autorka tekstu
Natalia Janik - dietetyczka i pasjonatka zdrowego odżywiania. Na co dzień prowadzi poradnię dietetyczną pod nazwą Dietaniecud. Autorka ebooków kulinarnych i edukacyjnych.